In memoriam Frans Harwig (1926-2012)

Frans Harwig
afbeelding Frans Harwig

In de zomer van 2012 is Frans Harwig op 86-jarige leeftijd overleden en begraven in zijn woonplaats Hasselt. Frans heeft altijd een warme belangstelling gehad voor Vriezenveen, waar zijn voorouders vandaan kwamen. De stamvader van Frans was Johannes Harwig (ca. 1650-1738). Een geletterd persoon, die afkomstig uit Gotha (Duitsland) korte tijd onderwijzer was in Amsterdam (1677) en zich daarna definitief in Vriezenveen vestigde. Hij werd door de Heer van Almelo aangesteld tot secretaris van het schoutambt Vriezenveen en vervulde eveneens de functie van onderwijzer. Frans heeft een groot deel van zijn leven gewijd aan het verzamelen van genealogische informatie over de Harwigs. Zijn verzameling bestaat uit genealogische aantekeningen maar ook: kopieën van honderden originele aktes en foto's uit binnen- en buitenland, eveneens suikerzakjes, sigarenbandjes, boeken etc. Alles wat maar mogelijk met de familie Harwig verband houdt verzamelde Frans en registreerde hij minitieus. Ik ken Frans al uit 1974 toen we met elkaar contact kregen over ons wederzijds voorouderonderzoek via de genealogische vereniging Gens Nostra. Ik was toen 16 jaar oud! Het echt persoonlijke contact is van later datum. Frans nam, zo rond 2005, via e-mail contact met me op toen hij mijn website over Vriezenveen achterhaalde, en uit dit vernieuwde contact ontsproot een vruchtbare samenwerking op het gebied van transcriberen van oude Vriezenveense archiefstukken. Zo was daar het kasboek van de koster Evert van Weerselo uit 1659 en ons voornaamste product is toch wel de transcriptie geweest van 12 dagboeken van de schout van Vriezenveen. Daarmee zette Frans zich voor de Vriezenveense geschiedschrijving definitief op de kaart. Frans had een droge humor en had een jonge geest. Het was erg prettig met hem samen te werken. Ik zal zijn hulp, gedegen adviezen en tips gebaseerd op jarenlange onderzoekservaring, erg missen. Zijn familiearchief is vooralsnog bij zijn zoon in Rheezerveen ondergebracht. De heer B.F. Harwig, Rheezerveenseweg 47, 7797 HB Rheezerveen. De familie Harwig beraadt zich nog op een passende bestemming voor het enorme familiearchief dat Frans heeft nagelaten.

  

voorvaderlijn van Frans Harwig


Eerste Generatie
1. Johan(nes) HARWIG, geb. ca. 1650 in Gotha (Thuringen, Duitsland), beroep schoolmeester in Amsterdam, secretaris, procurator op 't Vrieseveen. Uit het archief te Amsterdam blijkt dat Johannes zich vanuit Duitsland, Gotha, in eerste instantie heeft gevestigd in Amsterdam. Dat was op 14 september 1677 toen hij werd ingeschreven te Amsterdam als "Johannes Herrewigh van Gota, schoolmeester". Hij trouwt (2) Maria Magdalena BOUDENS, 20 Mrt 1687 in Vriezenveen, geb. ca. 1660 in Kampen (dochter van Pieter BOUDENS), ovl. voor 1750. Johannes was eerder gehuwd met Jenneken Swams, geb. ca. 1650 (dochter van Jan Swams en Grietje Ten Kinckhuis), ovl. 20 Mrt 1685 te Vriezenveen.
In 1696 wordt het schoolmeesterschap van Johan Harwig mede overgedragen aan zoon Adolph Henrik die daartoe door zijn vader bekwaam werd gemaakt. Zoon Adolph Henrik was toen nog niet volwassen en het loon werd dan ook tot zijn 21e levensjaar aan zijn vader betaald. Later zal kleinzoon Gerhardus het schoolmeestersambt overnemen en dit ambt bekleden van 1758-1800. Hiermee hebben de Harwigs de schoolmeestersfunctie in Vriezenveen meer dan 100 jaar gedomineerd.

afbeelding verzoek van de wed. Adolph Henrik Herwig (niettegenstaand een algemeen verbod) om haar man te mogen begraven in de kerk 6 april 1756, bron: Archief Huize Almelo inv. nr. 3325

Tweede Generatie
2. Nicolaas HARWIG, geb. ca. 1690 in Vriezenveen, ovl. na 27 april 1785 in Vriezenveen, beroep procureur en secretaris (1750-1766) op 't Vrieseveen. Roepnaam: Niklaas. Hij trouwt (1) Johanna Jansen SCHOL, 12 Jun 1718 in Almelo, geb. ca. 1690 in Vriezenveen (dochter van Jan Janssen SCHOL en Jenneken WILLEMS), ovl. 1748 - 1756. Hij trouwt (2) Janna Bolk, 24 juli 1756 te Almelo, geb. ca. 1700 in Almelo (dochter van Jan Bolk en Berendje Ottenhof), ovl. oktober 1764. Janna is, met schriftelijke toestemming van de Graaf van Rechteren, in de kerk te Vriezenveen begraven.

Derde Generatie
3. Jan Willem HARWIG, Hij is gedoopt op 10-12-1719 in Vriezenveen. Jan is overleden op 01-07-1795 in Almelo. Beroep procureur en secretaris Vriezenveen (1741), burgemeester Almelo 1785-1795. Overlijdensannonce: Haarlemse Courant en Amsterdamse Courant 7 juli 1795: "Het behaagde het Opperweezen, heden avond ten half 7 uuren, myn geliefde Echtgenoot JAN WILLEM HARWIG, na een verval van Levenskragten en korte Ziekte, dit tydelyke met het eeuwige, te doen verwisselen, in den ouderdom van 75 jaaren en 7 maanden , van welk smertelyk verlies ik by dezen aan myne Vrienden en Bekenden kennis geeven, vertrouwende in de deelneeming myner droefheid. en verzoekende myn van brieven van Condoleantie te verschoonen. Almelo primo july, 1795, CHRISTINA BOOM, Wed. Jan Willem Harwig."
Hij trouwt Christina BOOM, 12 juni 1748 in Almelo, geb. 5 jan. 1724 in Almelo (dochter van Lambert Hendriksen BOOM en Anna Margrieta HAGEDOORN), ovl. 5 jan. 1801 in Almelo.

familieannonce Amsterdamse courant Datum: 07-07-1795, bron: digitale histiorische kranten KB

Vierde Generatie
4. Johannes HARWIG, Hij is gedoopt op 21-07-1762 in Almelo, Johannes is overleden op 22-06-1820 in Stad Almelo. Logementhouder te Almelo. Hij trouwt te Almelo op 7 Juli 1792 met Hendrina Margaretha KONING, die afkomstig is van Amsterdam, geb. 28-09-1772 in Amsterdam (dochter van Jan KONING en Francine BROUWER), ovl. 1837 te Almelo.

Vijfde Generatie
5. Christiaan HARWIG, Hij is geboren op 23-04-1814 in Almelo. Christiaan is overleden op 23-04-1884 in Den Ham. Logementhouder, koopman en winkelier in kruiden te Den Ham. Hij trouwt te Amsterdam op 21 December 1836 met Aaltje LINDENHOVIUS, die afkomstig is van Den Ham, geb. 01-08-1804 in Magele, Den Ham (dochter van Leefert LINDENHOVIUS en Hendrika HORSTMAN), ovl. 24-07-1869 te Den Ham. Zij was eerder gehuwd (28-04-1830 te Amsterdam) met de koetsier Roelof van Meyering (1799-1836).

Zesde Generatie
6. Johannes HARWIG, Hij is geboren op 14-09-1837 in Amsterdam, Johannes is overleden op 30-06-1902 in Den Ham. Winkelier, landbouwer en kastelein te Vroomshoop (gem. Den Ham). Hij trouwt (2) te Den Ham op 20 Juni 1878 met Albertdina DIEK, die afkomstig is van Ulsen, geb. 14-10-1852 in Ulsen (dochter van Albert Johannes DIEK en Jenne WARRINK), ovl. 13-03-1937 te Neede (Gelderland). Johannes was eerder op 4 Juni 1862 gehuwd te Den Ham met Hermina Dam-Wichers (1837-1877). Beide huwelijken werden gezegend met in totaal maar liefst 18 kinderen (7 uit het eerste en 11 uit het tweede huwelijk). 13 kinderen van Johannes bereikten de huwbare leeftijd!

Zevende Generatie
7. Jan HARWIG, Hij is geboren op 18-01-1890 in Den Ham, Jan is overleden op 17-11-1971 in Enschede en begraven te Eibergen op 20-11-1971. Bakker te Den Hulst, gemeente Nieuw Leusen en later te Eibergen. Hij trouwt te Maarn op 10 Augustus 1916 met Lena Maria ANSINK, die afkomstig is van Austerlitz (gem. Zeist), geb. 16-05-1889 in Austerlitz (gem. Zeist) (dochter van Anthonie ANSINK en Maria Johanna GRAMSER), ovl. 27-01-1974 te Enschede.

Achtste Generatie
8. Frans HARWIG, Hij is geboren op 11-02-1926 in Den Hulst, gemeente Nieuw Leusen, Frans is overleden op 20-06-2012 in Kampen en begraven op 26-06-2012 te Hasselt. Amateur-genealoog. Hij trouwt te Almelo op 27 Augustus 1953 met Jantje GROENWOLD, die afkomstig is van Almelo, geb. 22-01-1928 in Almelo (dochter van Berend GROENWOLD en Elisabeth EISENGA), ovl. 15-04-2004 te Hasselt.

NB voorstaande gegevens zijn grotendeels ontleend aan het genealogische bestand van Frans Harwig. De voorouders van Frans zijn zichtbaar doordat hun familienamen in hoofdletters zijn weergegeven. © aangepast 13-10-2014 Erik Berkhof Amsterdam. e-mail: onweersberkhof (at) chello.nl