| Notities persoon | Olderman van het schoenmakersgilde (1597). Hopman (1606). Koopman (1613). In 1619 was Tierck Abbes gezworen gemeensman Tierck Abbes, tevens adjunct der stad Leeuwarden. En vanaf 1620 wordt hij als burgemeester van Leeuwarden vermeld (er waren er 4 in getal), woonde vanaf 3 april 1605 in de belastingwijk Zuid-Oldehoofster Espel, huis nr. 65. het huis had 6 schoorstenen (bron: schoorsteengeldregister inv. nr. 6470). Het hedendaagse adres is Nieuwestad ZZ 28, het huis heette "Het Cromhout" (Bron: Leeuwarder huisnamen, verzameld door Henk Olij; www.mpaginae.nl). Administrateur van het Sint Anthoniegasthuis (1628) (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Hypotheekboeken inv.nr. 3758, foto 251).
volgens de burgerboeken van Leeuwarden heeft Tierck Aebes zich ingeschreven in 1587 en was hij afkomstig van Jorwerd. Ook een zekere Jan Aebes schreef zich als burger in in 1584, eveneens afkomstig van Jorwerd, wellicht een broer van Tierck.
29 augustus 1597 Tierck Abbes als olderman van het schoenmakersgilde citeert diverse personen met schulden (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, hypotheekboeken inv.nr. 3736, foto 46).
27 april 1605 Verschenen voor het gerecht van Menaldumadeel de Eerzame Pieter Siurdts te Blessum zijnde 21 jaar oud, en verzoekt hierbij tot curator en voogd zijn zusters man de mede Eerzame Tierck Abbes burger te Leeuwarden (Bron: Weesboeken, Nedergerecht Menaldumadeel - Tresoar, inventarisnummer 048, foto 126).
30 april 1605 Eeffe Roelofs en Sijbrich Pietersdr. echtelieden te Leeuwarden verklaren in erfkoop te hebben verkocht aan de eerenturomen en eersamen Tijerck Aebesz. en Tijets Sijurdts echtelieden te Leeuwarden en Jurijen Sijouckes mede-hopman van de Burgerije. Het huis wordt genaamd Het Cruijmholt en is gelegen bij de Duco Martenapijpe, hebbende de Jan Roelofs weduwe ten oosten en Riemer Tzjummies ten westen, belast met 9 stuivers jaarlijkse grondpacht, voor de som van 1340 goudguldens. 18 december 1605 is de koop na meerdere proclamaties gepasseerd (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Groot consentboek inv.nr. 3618, foto 219-220).
6 december 1605 [eerste proclamatie] Tzerck Aebesz. mede-hopman van de burgerij, wonende in het Oldehoofster Espel, en Tijets Sijoerdtsdr. echtelieden samen met Jurijen Sijouckesz. vaandrig van de burgerij en Botke Tijercxdr. mede-echtelieden doen proclameren de aankoop van een woning, genaamd het Cromholdt, met hof en beplanting en alle annexen, gelegen bij de Duco van Martenapijpe, hebbende Jan Roelofs weduwe ten oosten en Bijemer Tijummes ten westen, belast met 9 stuivers jaarlijkse grondpacht, gekocht voor 1340 goudguldens van Eeffe Roelofs bakker en Sijbrich Pietersdr. echtelieden (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Proclamatieboeken inv.nr. 3564, foto 230). NB Botke Tijercxdr. is verwant aan (zuster van) Dionisus Tijercxz. te Amsterdam die ook de naam Winius gebruikt in Amsterdam evenals zijn nakomelingen. Tzerck Abbesz. is mogelijk verwant aan deze familie, immers gezamenlijk kopen zij een woning aan de Nieuwstad in Leeuwarden.
Akte 1 mei 1611. Op 7 februari 1614 verschenen voor het gerecht van Leeuwarden Dominicus Lollij namens Tierck Abbes die een schuldverklaring overlegt ter registratie ten laste van Sijbren Wijbrens en Lijsbet Wolters en ten gunste van Tierck Abbes en zijn huisvrouw 200 goudguldens hebben geleend. Akte dd 1 mei 1611. Kantlijn 5 oktober 1629 Sijbren Wijbrens toont akkoord tussen hem en burgemeester Tierck Abbes over verdere afbetaling. (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, hypotheekboeken inv.nr. 3745 foto 12).
19 mei 1613 Jurrien Sjouckes burger en koopman binnen Leeuwarden en Botke Tiercxdr. verklaren verkocht te hebben aan de Eersame Tijerck Abbesz. mede burger en koopman te Leeuwarden en Tijets Sijurtsdr. hun halve huis, hof bepotinge en beplantinge gelegen ter hoogte van Doecke Martenapijpe genaamd het Crumholt, Jan Roelofs weduwe ten oosten en het huis van wijlen Riemer Tjommes ten westen, met 9 stuivers jaarlijkse grondpacht. Verkocht voor de som van 1028 en aan halve goudguldens. Was getekend Jurrien Siouckes en Botke Tiercxdr. (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Groot consentboek inv.nr. 3621, foto 84).
5 april 1622 Melle Martens verklaart tegenover Tierck Abbes burgemeester en Jan Roeloffs als curatoren over de kinderen van wijlen Obbe Abbesz. 100 goudguldens schuldig te zijn (Bron: recesboeken, inv.nr. 2702, Nedergerecht van de stad Leeuwarden - Tresoar, foto 84).
17 april 1622 de burgemeester Tierck Abbis en Jan Roeliffs brouwer curatoren over Obbe Abbis kinderen protesteren de effecten van arrest gedaan aan Hans Graeff Coetser om geen huur te betalen aan Harmen Molenijser voordat de uitstaande schuld van Harmen Molenijser aan de potestanten (hen die protesteren) is voldaan (Bron: recesboeken, inv.nr. 2702, Nedergerecht van de stad Leeuwarden - Tresoar, foto 92).
7 maart 1623 Sioerdt Sipkis en Engel Gossedr. verklaren schuldig te zijn aan Tijerck Abbis burgemeester van deze stad en Tijeets Siurds echtelieden (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Klein consentboek inv.nr. 3753, foto 113).
10 april 1623 [geregistreerd 23 mei 1623] Pijbe Douwes tot Tirns bij Sneek als mede-erfgenaam van Jantien Sijbrens en andere erven verklaren verkocht te hebben aan de Eersame Tierck Abbes burgemeester dezer stad en Tziets Sioerdtsn gerechte zesde part van een huis, gelegen aan het Schraverneck, bij de Doecke van Martenapijpe, bij’t water daar waar het Cromholdt op de stok staat voor de som van 237 goudguldens. (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Klein consentboek inv.nr. 3684, foto 184).
9 mei 1623 [eerste proclamatie] Tijerck Abbes burgemeester dezer stede en Tzieet Siourds echtelieden doen proclameren de aankoop van een zesde deel van een huis aan de Schaverneck gekocht van Pibo Douwes wonende te Tirns bij Sneek, alsmede erfgenaam van Jantien Sibrens in leven huisvrouw van Berent Lous schoenmaker, en mede rechthebbende van Gerland, Anna en Doed Sibrens, gezusters, mede-erfgenamen van voornoemde Jantien Sibrens. (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Proclamatieboeken inv.nr. 3566, foto 58). NB Berent Lous was volgens de burgerboeken net als Tierck aanvankelijk een schoenmaker, Berent Lous (en zijn vrouw Jantien Sijbrants) is de koper van het Cromholt in 1583 (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Proclamatieboeken inv.nr. 3562, foto 201). Wellicht is Berent Lous een broer van Tijercks zwager Gerrit Lous die in Beers woonde, ook een nakomeling van Gerrit, te weten Jan Gerrits wonende te Snakkerburen beoefende het schoenmakersgilde).
14 juni 1623 Aeff Cornelis, onder voogdij van Pier Wijtses.
Zuster van: Frans Cornelis en Juu Cornelis, kuijpersgesel, so men secht: overleden op de Oost Indische reijse.
Leeftijden niet vermeld.
Betreft: verklaring van drie personen: Ids Claeszn, holtcoper. Oud: 45 jaren, Jurrien Henrix, schepen, alhier, oud: 59 jaren, Tierck Abbeszn, burgemeester, alhier, oud: 54 jaren, dat zij voornoemde Juu hebben gekent en derhalve weten, dat hij de broer is van voornoemde Aeff en Frans Cornelis en dat dezen diens naaste erfgenamen zijn. (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Certificaatboeken inv.nr. 3339, foto.....). Een zekere Pier Wijtsis komt ook voor als erfgenaam van Tierck Abbes, hier lijkt dus sprake te zijn van een familieband, maar hoe deze zit is verder onduidelijk.
15 maart 1624 Verkoop: Burgemeester Tierck Abbes en de hopman Jan Roelofs brouwer curatoren over de kinderen van Obbe Abbes schoenmakers kinderen in leven burger en schoenmaker binnen Leeuwarden. Inventarisatie bracht naar voren dat de boedel aanmerkelijke schulden en lasten had. 18 januari 1622 decreet van de Raad en schepen van Leeuwarden, toestemming om het huis van Obbe te verkopen staande aan de smalle zijde van de Nieuwestad (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Decreetboek inv.nr. 3498, foto 27-28).
15 maart 1623:
Samenvatting:
Anna Sibrants dr.
Zuster van: Gerlant en Doed Sibrants drs.
Erfgename van: (samen met haar voornoemde zusters) wijlen Jantien Sibrens dr., in leven huijsvrouw van de schoenmaker Beernt Lous (overleden).
Hun mede erfgenaam: Pijbe Douwes zn., te Tirns, bij Sneeck.
Leeftijden niet vermeld.
Betreft: Verkoop van een sestepart van een huijsinge, tusschen het Schaverneck en de Doeke Martenapijpe, door voornoemde Pijbe (daartoe het recht hebbende van voornoemde gezusters) aan de echteliedenTierck Abbes zn., burgemeester en Tziets Sioerdts dr., voor 237 goudguldens en 21 stuijvers.
(Bron: Certificaatboeken Historisch Centrum Leeuwarden).
20 maart 1624 Burgemeester Tierck Abbes en de hopman Jan Roelofs, curatoren over de weeskinderen van wijlen Obbe Abbes contra Gerrijt Lolckis die voor 4-5 jaren 100 caroli guldens heeft geleend van Jan Harmens, zonder dat deze lening in een brief is vastgelegd. Obbe Abbes zou de lening in bijzijn van zijn broer hebben ontvangen. Tierck Abbes en Jan Roelofs worden veroordeeld tot terugbetaling van de som plus rente aan Gerrijt Lolckis (Bron: Definitief Sententieboek, inv.nr. 3185 foto 234, Nedergerecht van de stad Leeuwarden – Tresoar,).
17 juni 1625 De burgemeester Tierck Abbis als curator over Auckien Willemsdr. en Sierd Claessen als man en voogd van Antie Willemsdr. erfgenamen van Willem Verlaen accuseren Gerrit Radijs. [Willem Jansen Verlaen 1e 1599 x Grietke Augustini Boelema 2e voor 1612 x Jel Wijbrensdr] vanwege schuld van 15 guldens en 12 stuivers voor maken van schoenen. Idem Willem Harnasmakers huisvrouw vanwege schuld van 11 guldens en 11 stuivers voor maken van schoenen. (Bron: recesboeken, inv.nr. 2705, Nedergerecht van de stad Leeuwarden - Tresoar, foto 308).
7 mei 1629 Tijerck Abbes samen met Waatse Eelckes en Thonis Riemers en Alle van Boerum zijnde voogden van het Sint Anthonis Gasthuis. (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Klein consentboek inv.nr. 3686, foto 6).
14 april 1630 Inventarisatie van het sterfhuis van burgemeester Tijerck Abbisz. op verzoek van Lou Gerrijtsz, voor zichzelf en mede vanwege zijn broers Jan en Abe Gerrijtsz. zijn broers en Griet Gerrijtsdr. zijn zuster. Abe Abisdr. wed. van Sije Willems, als moeder en vanwege haar zeven kinderen door voorschreven Sije in echte verwekt, en Pietie Wijbes huisvrouw van Gerrijt IJsbrands vleeshouwer, voor haarzelf en mede vanwege Abe en Antie haar broer en zus, tezamen erfgenamen van Tijerck Abbis en op aangeven van zijn weduwe Tieets Sioerds. Bezittingen: woning aan de Doeco Martenapijpe waar Cromholt op de stok staat, aankoopbrief dateert van 3 april 1605 (aankoop samen met Jurrie Siouckes en Botte Tijercx). Kleding, oa een fluwelen hoed en 30 kragen, 2 zwart laken mantels. Aan wapens: oa een spits en een hellebaard. Meerdere met name genoemde boeken, oa de Bijbel, een groot Psalmenboek, De Friessche Kroniek, Handelingen van de Nationale Synode, De Tirannie der Spangiaerden, Erasumus Rotterdamus etc. Aan zilver omvatte de boedel diverse zilveren bekers en kroezen, een dozijn zilveren eetlepels. Schuldeisers zijn oa Jan Tiedes, voor een bedrag van 340-14-8 voor geleverde boter en kaas. Idem Gerrijt Lous voor geleverde boter en kaas heeft recht op 56-12-0. Obligatie ten laste van Gerrit Lous te Beers van 50 goudguldens gedateerd 18 december 1624 . Obligatie ten laste van Griet Joannes wed. van Sioerd Gerrijts dd 23 april 1628[schoonmoeder?] (Bron: inventarisatieboeken, inv.nr. 3376, Nedergerecht van de stad Leeuwarden - Tresoar, foto 203-211)
12 juni 1630 de erfgenamen van burgemeester Tierck Abbesz. citeren Tiet Sioerds te leveren onder ede een perfecte inventaris van de goederen (Bron: recesboeken, inv.nr. 2710, Nedergerecht van de stad Leeuwarden - Tresoar, foto 130).
13 augustus 1632 [geregistreerd 15 augustus 1632] Jan Willems Graeff burger en schipper binnen Leeuwarden verklaart 125 caroli guldens tegen 6% rente schuldig te zijn aan Tijets Sioerdsdr. nagelaten weduwe van Tijerck Abbes. (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Hypotheekboeken inv.nr. 3761, foto 93).
Op heden 10 mei 1636 heeft Pier Wijtsis hier ter secretarie te Leeuwarden 2 obligaties ter registratie in het hypotheekregister aangeboden luidende als volgt: A: Claas Courdts stadsmr. metselaar en Tietske Friesesdr. te Leeuwarden verklaren 350 goudguldens schuldig te zijn aan Tierck Abbis burgemeester deser stede. 8 mei 1627 NB: kantlijn 7 oktober 1647 vertoont Honorius Roukema betalingsbewijs van afdracht van de schuld aan de erfgenamen van Tierck Abbes dd. 1 maart 1645. B: zelfde personen obligatieschuld van 100 goudguldens aan burgemeester Tierck Abbes. NB: kantlijn 7 oktober 1647 vertoont Honorius Roukema betalingsbewijs van afdracht van de schuld aan de erfgenamen van Tierck Abbes (Bron: Hypotheekboek, inv.nr. 3764, Nedergerecht van de stad Leeuwarden – Tresoar, foto 205)
2 december 1642 [eerste proclamatie] Hendrick Huiberts Brouwer doet proclameren de aankoop van een zeker huis, met loods, schuur, hovinge en plaats gelegen te Leeuwarden tussen de Doecke Martena- en Schaverneckspijp aan de Zuidzijde in het Cromhout, belast met 9 stuivers jaarlijkse grondpacht, gekocht van de erfgenamen van Tierck Abbes cum uxore voor 200 goudguldens. [3e proclamatie 16 december] (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Proclamatieboeken inv.nr. 3568, foto 68).
23 maart 1642 Aefke Wijtzedr. echte huisvrouw van Pieter Freercx bakker en burger binnen Leeuwarden, met assistentie en consent van mijn man, mede-erfgenamen van wijlen Tierck Abbes, in leven burgemeester der stad Leeuwarden en Tietske Siurts indertijd echtelieden en Lou Gerrijts, Pier Wijtses, Pieter Jansen [gehuwd met Attie Obbes dv Obbe Abbes) en Gerrijt Hillebrands mede-erfgenamen als last en procuratie hebbend van de andere erfgenamen hebben in eigendom overgedragen aan Hendrick Hubertsz. brouwer en Siurdtie Sibedr. echtelieden en burgers binnen Leeuwarden een huis, plaats, loods, schuur en hovinge staande en gelegen binnen deze stad tussen Doecke Martena en Schraneckpijpe aan de zuidzijde in het Cromhout op 1 mei 1642 te aanvaarden. Allen ondertekenen de akte met een handtekening (Bron: Nedergerecht Leeuwarden, Groot consentboek inv.nr. 3629, foto 108).
24 december 1651 Tiete Sipkes namens zijn vrouw Griete Gerrits op de Rijp (Ferwerderadeel), in die kwaliteit mede-erfgenaam van Tierck Abbes haar oom, citeert Louw Gerrijts burger van Leeuwarden. Vonnis Louw Gerrijts moet rekening en inventarisatie maken van de goederen van wijlen hun oom Tierck Abbes en de eisers hun gerechte aandeel te doen toekomen (Bron: Defenitief sententieboek, inv.nr. 3210, Nedergerecht van de stad Leeuwarden – Tresoar, foto 172).
13 augustus 1652 Tiete Sipkes accuseert Pieter Jansen Schoenmaker om restitutie van 1/19e deel van de goederen en erfenis van wijlen Tjerk Abbes nagelaten (Bron: recesboeken, inv.nr. 2730, Nedergerecht van de stad Leeuwarden - Tresoar, foto 271). | | Notities overlijden | Verzameling Hessel de Walle
Bron: Inscripties en grafschriften
Bijzonderheden:
1630 st. Tijerck Abbes, burgemr te Leeuwarden aet 63
1641 st Tieds Sijoerdsdr huisvr van Tijerck Abbes
Bron: Grafschriften Leeuwarden
Object: grafsteen
Genoemd
Tjitske Sjoerds
leeftijd 72 jaar
Diversen:
Gehuwd met: Tjerk Abes
Genoemd
Tjerk Abes
leeftijd 63 jaar
Diversen: burgemeester
Gehuwd met: Tjitske Sjoerds
(Bron: Allefriezen.nl). |
|
