| Notities persoon | Hendrik Berkhof handelde in 1758 in compagnie met Hendrik Schoemaker, Jan Berkhof en Wicher Jansen. Wicher vertrok samen met Hendrik in juli 1758 naar Curaçao. Ze hadden voor 15.828,- aan waar mee. de anderen die reeds vroeger vertrokken waren hadden voor 15.132,- meegenomen. Laatste aantekening van W. Jansen te Curaçao 27.2 1760. Het verblijf van Jan Berkhof op de Antillen blijkt overigens niet uit het koopmansboekje van Wicher Jansen.
Volgens de Vriezenveense historicus Herman Jansen moeten de handelaars Hendrik en Jan Berkhof in een andere tak van de familie Berkhof worden gezocht (Hendrik Berkhof geb. in 1727 en Jan geb. in 1719 zonen van Berent Jansen Berkhof en Geertje Jansen Evertman. Twijfelde ik al eerder gezien de dooptata van de kinderen van Jan en Hendrik in combinatie met de reisdata, nu is de twijfel omgeslagen in onmogelijkheid. In de handelsnotities van compagnon Wicher Jansen staat vermeld dat Hijndrik Berkhof aan z´n zwager Derk Boes, -getrouwd met zijn zuster Jenneken-, 2 stuks linnen heeft gegeven. (Bron: koopmansboekje Wicher Jansen, eigendom van J. Nijkamp te Vriezenveen).Volgens de info van Jan Nijkamp, zou hij daar dus in september 1759 nog zijn als hij stukken laken aan zijn zwager geeft. Dit terwijl Hendrik zelf op 27 februari 1759 te Vriezenveen trouwde!!! Hier klopt dus iets niet. Ook Derk Boes (echtgenoot van Jenneken Berkhof), waarnaar Herman Jansen refereert is reeds een aantal jaren voor 1759 overleden, nl. voor 1752, want dan is Jenneken inmiddels gehuwd met Roelof Wolters Koster. Gezien het vele geld dat bij de de vader van een andere Hendrik en Jan Berkhof, te weten Gerrit Jaspers Berkhof moet deze volgens mij de vader zijn van de Hendrik en Jan Berkhof die zich naar Curacao hebben begeven. Vooralsnog hou ik het vaderschap van Jan en Hendrik dus op Gerrit Jaspers Berkhof. Van Gerrit is bekend dat hij een vermogend Vriezenvener was (bron: personele quotisatiekohier van 1750 van Vriezenveen RA Zwolle), dit . Berent Jansen Berkhof de vader van de andere Hendrik en Jan Berkhof viel bij deze belasting van 1750 in een lagere vermogenskategorie en gezien het feit dat de heren 15.000 gulden aan handelswaar meenamen moet er toch wel veel geld bij de familie van de West-Indiëgangers hebben gezeten. Vandaar mijn conclusie dat Gerrit Jaspers wel de vader van de West-Indiëgangers moet zijn. Hoe de zwager Derk Boes dan in het plaatje past blijft onduidelijk. Ik vermoed dat, zowel Hendrik als Jan hun heil buiten Vriezenveen hebben gezocht (in koopmanszaken?). Mogelijk zijn ze ook elders getrouwd en is dat een mogelijke verklaring voor een zwager Derk Boes van elders. Hendrik en Jan (zonen van Gerrit Berkhof) zijn in belastingregisters niet traceerbaar wat hun vertrek naar elders lijkt te bevestigen. Hendrik wordt nog op 20-11-1779 genoemd als erfgenaam van hun grootvader Hendrick Arentsen (Schuurman?) bij de verkoop van een stuk land aan Eva Egberts. Hij moet dan dus nog geleefd hebben, zijn woonplaats wordt helaas niet vermeld.
Hendrik wordt bij deze verkoop vertegenwoordigd door zijn aangetrouwde neef Hendrik Coster, (zie ook notities Hendrick Arends Schuurman).
Ook in 1755 zou Wicher Jansen met Hendrik Berkhoff en Hendrik Schoemaker op een zakenreis naar Curaçao zijn geweest ("Vriezenveners in Rusland: D.G. Harmsen 1966).
Interessant is nog een transportakte d.d. 03-06-1758 in het archief van schoutambt Vriezenveen waarbij de 4 kooplieden Henricus [Egberts] Schoemaker (gehuwd met Stientjen Herwig d.d. Ad. Hendr. Harwig), Wijcher Jansen, Hendrik Berkhoff en Jan Berkhoff gezamenlijk landerijen opkopen (transactie op 18 sept. 1756) uit de boedel van Gerrijt Berens ten Caate van de koopman Andries ten Cate te Almelo voor 615 car. guldens. :
-1 akker hooiland gelegen op het Westeinde bij het Strijkersland.
-1 akker bovenwegsland gezamenlijk in eigendom met Willem Gerrits van Dijk
-1/2 akker bovenwegsland gezamenlijk in eigendom met Hendrik Albers
-1/2 akker bovenwegsland gezamenlijk in eigendom met de wed. van Hendrik Feijer
Transportakte d.d. 25-04-1759 Hendrik en Jan Berkhof kopen een akker turfland op het superplus uit de boedel van wijlen Jan freriks Fronten en Grietje ten Cate voor het bedrag van 168 gulden (bron: archief schoutambt Vriezenveen inv. nr. 2676).
Op 17-03-1764 dagen Othmar ten Cate, Jan Harmen Costers en Hermannus ten Cate (allen linnenfabrikanten) Hendrik Berkhof voor het gericht (kennelijk vanwege uitstaande schulden?). Er wordt vermeld dat Hendrik zonder vaste verblijfplaats is. (bron: zwarte boekjes dr. Jonker XXV/30) archief Museum Vriezenveen, archief nr. 1.9 index op de archiefboekjes van dr. Jonker).
20-11-1779 als erfgenaam van Hendrik Arents in een transportakte genoemd. Is daarbij niet zelf present, maar wordt vertegenwoordigd door Hendrik Coster. Dit lijkt er op te wijzen Hendrik niet meer in Vriezenveen woonde (bron: archief schoutambt Vriezenveen inv. nr. 2678). |
|