| Notities persoon | heeft een erf in de buurt van de kerk aan het Westeinde (in de buurt van nummer 170), het erf is ruim 2 akkers groot.
In 1658 staat Hermen Pouwels zelfstandig vermeld als één van de 4 personen die land hebben verworven uit het goed van Jasper Hendriks (de stiefvader van zijn echtgenote Aeltien Berents). Naast Herman Pouwels die zo´n 3 akker verwierf is daar verder nog Smelten Mette (de schoonmoeder van Hermen Pouwels) met 1 akker, Frederik Egberts met eveneens zo´n 3 akker en Wolter Derks met ruim 3 akker land. Metten Smelt is identiek aan de weduwe van Jasper Hendriks.
Het lijkt erop dat de naam Smelt, als deze constructie klopt, langs de vrouwelijke lijn is doorgegeven.
Hermen Pouwels was een gezien man, in het register van de 500 penninck (uit 1675) wordt hij genoemd als één van de kerkmeesters.
In het boterpachtregister van 1689 staat als nieuwe hoofdbewoner Berent Hermsen Smelt, de zoon van Hermen Pouwels. De naam Smelt ben ik verder niet tegengekomen bij Hermen, maar wel bij zijn kinderen.
NB: Let op: er is in deze periode nog een Hermen Pouwels (aan het Oosteinde) met een vermoedelijke broer Berent Pouwels!
In een aantekening van de Resoluties van Gedeputeerde Staten van Overijssel staat het volgende vermeld (dank voor de vondst en de transcriptie van Gezinus Grissen!):
Den 25 Octobris 1658 Mette Hermens contra de pachter van de 50 penning op ’t Vrieseveene. Mette Hermß, weduwe van wijlen Jaspar Henricx, mitsgaders Harmen Pauwels, getrouwt sijnde Aeltien Berents, dochter van de geseide weduwe, dolerende dat de pachter van den 50sten penning op ’t Vriesenveene haer luiden doet afvorderen betalonge van den 50sten penning van eenige Landerien, die sij weduwe aen haere dochter bij manier van verkopinge heeft overgelaten, om daeruyt te vinden de penningen, soo sij aen haer kinderen als Erffuitersche, volgents testament van de kinderen vorder moste uytkeren, blijvende evenswel haer weduwe daeraen eenige Lijfftucht geconserveert.
Bron: Historisch Centrum Overijssel Statenarchief Overijssel, Toegang 3.1, Inventarisnummer 364 Resoluties van Gedeputeerden van Ridderschap en Steden 1658-1659
Het lijkt erop dat Hermen 3 kinderen heeft gehad. In het boterpachtregister van oa 1694 staat bij Berent Hermsen Smelt dat dat 1 pond boterpacht "onder haar drien" is betaald, een indicatie dat er 3 kinderen waren die voor een gemeenschappelijk deel van het land de boterpachtverplichting hadden.
04-09-1703 comparen voor desen gerichte: Freerijck Engbers Smelt, Berent Pauwels, Berent Herms Smelt, Jan Luix, Gerrit Berens, Ke…. Berents, wed. Gerrit Luix geassisteert met Freerijck Engberts en Berent Herms Smelt en de huisvrouw van Jan Herms geassisteert met de onderscholtus Gerrit Bartelink. Het gaat om de verkoop van 3 akkers land met hierop staand huis, oostert Herman Hendrijcx en westert Gerrit Jansen alsoo comparanten deselve landerijen met Athenals(?) waarvan comparanten het recht hadden ingewonnen en aangekocht op 28-11-1685 [van de vader van Derk Coops, Coop Berends] verkopen nu aan Derk Coops en Trintjen Engberts, voor 600 gulden op voorwaarde dat de 4 kinderen (Berent d´oudste, Berent de jongere en de twee dochters Jennigje de oudste en Jennigje de Jongste, zolang ze ongetrouwd zijn een stede bij den heert houden in dit huis.(bron: archief schoutambt Vr. veen inv. nr. 2673 foto 042). De akte is zeer interressant vanwege alle verwanten van de familie Smelt en het lijkt erop dat Mette Hermsen (als ze in 1685 nog leefde?) de familie van Coop Berends uit de brand heeft geholpen met schulden, waarbij de familie gewoon op haar erf mocht blijven wonen, maar de contanten verwierf ongetwijfeld om schulden te betalen. Coop Berends staat in het vuurstedengeldregister van 1683 als pauper te boek dwz hij was armlastig. Kennelijk verging het zijn zoon Derk beter, die het erf weer terug kocht van de familie Smelt. Het kan ook zijn dat de erven van Mette Smelt na het overlijden van Mette de familiegelden gezamenlijk in dit erf hebben gestoken als belegging. |
|