| Notities persoon | Voor’t eerst met name genoemd op 1-4-1601 in het verpondingsregister (Archief van Ridderschap en Steden van Overijssel (RAO Statenarchief (Inv. ter Kuile) inv. nr. 2456). In boekvorm gepubliceerd in 1983 door de Vereniging Oudheidkamer "Twenthe". Erg handig als je het oude schrift niet machtig bent, en ook erg leerzaam om met de oude geschriften bij de hand het oude handschrift te leren ontcijferen.
Deze verponding (belastingaanslag op onroerend goed) werd ingesteld om de kosten te dekken van het sturen van ambassadeurs van de Staten Generaal van de Verenigde Nederlanden naar de hoven van Frankrijk en Engeland. Het waren roerige tijden. De 80 jarige oorlog was aan de gang en de Staten Generaal zaten dringend verlegen om geldelijke middelen.
In dit verpondingsregister staat voor Vriezenveen als eerste genoemd Berendt Berychoff. Hij werd aangeslagen voor ongeveer vijf mudde roggen (=ca. 2 1/2 hectare akkerland. Vermeld wordt bij hem als enige Vriezenvener dat hij een "ploech" bezit. Verder had hij 6 koeweiden (=ca. 3 hectare weiland) en 4 "dagmaet hoylandes" (= ca. 2 hectare hooiland). Verder wordt nog gemeld dat wat hij meer aan beesten weidt, dan waar zijn land voor geschikt is. Hij weidt zijn beesten in de "wyldernissen en unlandt" (lees het onontgonnen veengebied van Vriezenveen dat liep tot Sibculo). De beesten worden daar "hongerych geweydet". Verder staat vermeld dat hij op z´n land nog een schuur had, waar de beesten konden schuilen. Van het land wordt vermeld dat dit niet zijn eigendom is, maar toebehoort aan buurman Hans Berendes.
als getuige in een proces in 1619 verklaart Berent dan ongeveer 42 jaar oud te zijn en vele jaren hooiland heeft gehuurd van Wulferink te Geesteren(bron: transcriptie Gezinus Grissen; Hoge Bank en Klaring van Overijssel , Toegang 29, Inventarisnummer 780).
Van 1631 tot 1645 wordt Berent Berckhoff in alle jaren (waarvan de registers bewaard zijn gebleven) als eerste genoemd op de lijst van boterpachtkohieren op het Oosteinde van Vriezenveen; dit betekent dat hij aan het einde van het Oosteinde woonde, of aan het begin, het is maar net hoe je het bekijkt. In de jaren voor 1631 wordt alleen de naam Berckhoff vermeld. Andere naamvariaties van de achternaam in deze kohieren in die tijd zijn. Berric(k)hoff en Berchof(f) en Berckhof, meestal echter Berckhoff. Omdat in de jaren na 1598 alleen de naam Berckhoff wordt vermeld, -zonder voornaam-, is het niet duidelijk of de pachter van het goed in die jaren Berent was of zijn vader Johan Berckhoff. Zie opmerkingen bij Johan.
Berent bezat volgens de boterpachtregisters 10 1/2 akker land. In 1639 gaat 1/2 akker naar (schoonzoon) Jan Berents. Deze Jan Berents bewoonde het erf Oosteinde 181, het latere Kruijserf. Deze persoon staat tot ongeveer 1657 in de boterpachtregisters vermeld, waarna diens zoon Peter Jan Berends het erf bewoont. En daarna Jan Berents Kruis (oa boterpachtregister 1694).
In het boterpachtregister van 1635 staat vermeld dat "Berent Berchoff"een halve akker land overneemt van Egbert Herms, eerst stond er de naam van Griete Herms, maar deze naam is doorgehaald..
In 1601 bezit Berent 3 paarden en 25 schapen, maar geen bijenkorven . In juni 1602 zijn de aantallen als volgt: 3 paarden, 4 varkens, 23 schapen en 2 bijenkorven.
Rechtsprotocollen Stad Almelo: 27-3-1626 lenen Berend Jansen Berkhoff en Janna zijn huisvrouw van Vriezenveen aan Willem Gerdes en zijn huisvrouw Janna Hendriks 100 daalders a 30 stuivers.
20 mei 1644 Effert Arentsen ten Hoeve en Griete Gerdes zijn schuldig aan Fenne wed. van Berent Berckhoff "derde half hondert(350) Kar. guldens dito 250 gulden ad 20 stûver".
(in 1659 doet Hendrik Berkhof "opsage" van deze penningen.)
Uit deze laatste akte en uit het feit dat vanaf 1645 Berent en Hendrick Berckhof als boterpachtplichtigen staan vermeld (dit zijn zoons van Berent Jansen B.) kan worden opgemaakt dat de vader Berent omstreeks 1644 zal zijn overleden. Het goed (oorspronkelijk 10 akkers) werd gesplitst, met voor elke zoon ongeveer 4 akkers land.
De drie zonen van Berent zijn geboren in 1611 (Hermen) 1614 (Hendrik) en 1618 (Berent). Of Janna hun moeder is valt niet met zekerheid te zeggen, maar is zeer wel mogelijk. In elk geval is de tweede echtgenote Fenna het niet omdat Janna in 1626 nog leefde. Het valt niet uit te sluiten dat er nog een eerder huwelijk was. Zoon Jan Berents die in 1677 huwde zal waarschijnlijk later geboren zijn, mogelijk is hij een zoon van Fenne.
Op 2-12-1626 is Berendt Berrichoff met Joannes Boncamp keurnoot bij een rechtszaak (HAA inv. nr. 3211, foto 052).
In dat jaar verklaren Derk Arentsen Grubbe en Fenne z´n huisvrouw dat ze 100 daalder, elke daalder van 30 stuivers elk hebben geleend van Hendrik Berends Berkhof en Janna zijn huisvrouw.
Op 7-9-1627 daagt "Berendt Berckhoff" Thonis Janssen voor het gericht. De aanklacht was de beschuldiging van "toverie" (toverij) gedaan in een openbare gelegenheid (ongetwijfeld een kroeg), gedaan door Thonis Janssen aan het adres van Berkhof. Dit was in deze tijd een heel zware belediging die je niet over je kant kon laten gaan. Het meest vooraanstaande familielid diende de aanklacht in bij de Heer van Almelo. Het was Claes Berendsen, de schout van Wierden, genoemd de neef van Berendt. Daarmee wordt een familieverband blootgelegd, waarbij overigens niet duidelijk is of deze via de vader of de moederlijn loopt. Claes Berendsen wordt tusen 1599 en 1627 genoemd als schout van Wierden. (bron: B. van Dooren, Gens Nostra, 1996; AHA inv. nr. 2966 en 3217).
Berent treedt in een rechtzaak op voor zijn zoon Hendrick in 1636 als deze samen met een aantal andere jongelui van het Oosteinde beschuldigd wordt zich misdragen te hebben op vastenavond, waarbij onder andere dominee Molano en zijn vrouw Trijntje Jansen werden aangedaan om zogenaamd "vastenavondsbier" te krijgen. Molano stelde dit oude katholieke gebruik niet op prijs en er ontstond een ruzie tussen de Oosteinder jongeren en de predikant (AHA inv. nr. 3222 foto 30112006c.089.jpg) Berent verklaarde namens zijn zoon Hendrick, dat deze niets misdaan had.
(copyright Erik Berkhof, Onweersberkhof.com) | | Notities geboorte | als getuige in een proces in 1619 verklaart Berent dan ongeveer 42 jaar oud te zijn (bron: transcriptie Gezinus Grissen; Hoge Bank en Klaring van Overijssel , Toegang 29, Inventarisnummer 780). | | Notities overlijden | zie notities persoon |
|